BAYBURT ÜNİVERSİTESİ CİNSEL TACİZE VE CİNSEL SALDIRIYA KARŞI POLİTİKA BELGESİ

I.Amaç  
                Cinsel taciz ve saldırı toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden kaynaklanan ve toplumsal yaşamın her alanında sık karşılaşılan bir olgudur. Ayrıca cinsel taciz ve saldırı, mağdurlarını olumsuz etkileyebilen bir hak ihlali olması nedeniyle suç teşkil etmektedir. Üniversite ortamında yaşanan tacizler, kişilerin çalışma ve öğrenim yaşamlarını çok çeşitli biçim ve düzeylerde olumsuz etkilemektedir. Hiyerarşik ilişkilerin hâkim olduğu kurumsal ortamlarda, tacize uğrayanların bunu dile getirmede yaşadıkları zorluklar nedeniyle, çoğu zaman taciz görünmez kılınmaktadır. Daha çok kadınlara karşı işlendiği açık olmakla birlikte, cinsel taciz ve saldırının erkeklere de yönelebilmesi ve aynı cinsten kişiler arasında gerçekleşmesi de mümkündür.   
Bu politika belgesinin amacı, cinsel taciz ve cinsel saldırıdan arınmış bir akademik ve mesleki ortamın yaratılmasına yönelik ilkeleri belirlemek ve düzenlemeleri tanıtmaktır. Bu politika belgesiyle Bayburt Üniversitesi, üniversitede cinsel taciz ve cinsel saldırı konusunda farkındalığının artması için çaba göstermeye, bu tür olayların engellenmesine, bu tür iddialar ve şikâyetler söz konusu olduğunda etkin bir soruşturma ve yaptırım mekanizması işletmeye hazır olduğunu bildirmektedir. Bayburt Üniversitesi, cinsel taciz ve saldırı konusunda bilgilendirmeyi ve mağdurlara destek vermeyi, taraflarının onayına bağlı olarak onarıcı adaleti sağlamaya ilişkin girişimlerde bulunmayı, cinsel taciz ve saldırıyla ilgili tüm iddia ve şikâyetleri etkin bir şekilde ele almayı taahhüt eder. Bu politika belgesinin amacı, cinsler arasındaki ilişkileri sıkı bir disipline sokmak, rızaya dayalı ilişkileri önlemek, belirli bir cinsel ahlâkı dayatmak, ifade özgürlüğünü ve özgür tartışma ortamını engellemek, cinsel içerikli her tür kişisel gerilim ve rahatsızlıkları resmi süreçlere dâhil etmek ve sert yaptırımlarla karşılamak değildir.
Bayburt Üniversitesi üniversite bünyesinde “Cinsel Tacize ve Cinsel Saldırıya Karşı Destek Birimi” adını taşıyan yeni bir birim kurmayı, bu birime konuyla ilgili idari, akademik ve eğitsel görev ve yetkiler tanımayı amaçlamıştır. Cinsel Tacize ve Cinsel Saldırıya Karşı Destek Birimi”, Bayburt Üniversitesi Kadın ve Aile Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi (BUKAM) bünyesinde çalışan; bir birim olarak düzenlenmiştir. Cinsel Tacize ve Cinsel Saldırıya Karşı Destek Birimi Rektör tarafından görevlendirilen beş üyeden oluşmaktadır.Birimin görevleri, cinsel taciz, cinsel saldırı, cinsel istismar ve misilleme iddialarını incelemek; şikâyetçinin talebi halinde, şikâyetçi ve hakkında şikâyette bulunulan kişi arasında onarıcı adalete ilişkin girişimlerde bulunmak; cinsel taciz konularında soruşturmacılara ve ilgili idari birimlere bilirkişi desteği sunmak; ağır taciz durumlarıyla ilgili acil tedbirleri almak için yetkili organlarla işbirliği yapmak; üniversitede cinsel tacize ve cinsel saldırıya karşı farkındalık yaratmak için eğitim, tanıtım ve benzeri çalışmaları düzenlemek ve yayınlar yapmak olarak belirlenmiştir.

II.KAPSAM  
                Belgede yer alan hükümler tüm üniversiteyi kapsar. Bu düzenleme, yer ve zaman sınırlaması olmaksızın, üniversite öğrencileri ve personelinin, kampüslerde çalışan özel kişi ve işletme personelinin, “iş ve eğitim, öğretim ilişkileri nedeniyle” bir arada bulundukları bütün durumlara uygulanır. Düzenleme, üniversite içinde meydana gelen olaylar ve üniversite bileşenleri arasında dışarıda meydana gelen ancak üniversite ortamına taşınan ya da akademik yaşama ve çalışma ortamına etkisi olan eylemleri kapsar.  Bu politika belgesiyle tüm cinsel taciz ve saldırı iddialarını değerlendirmeyi, soruşturmanın düzgün işleyişi, şikâyetçinin korunmasının gerektirdiği durumlarda ilgili mevzuata uygun olarak idari tedbirler almayı taahhüt eder.
1) Sözkonusu istenmeyen cinsel tavır ve yaklaşımlar, aralarında bir kurumsal hiyerarşi olan ve güç asimetrisi bulunan kişiler arasında meydana geldiği ve bu durumun tacize uğrayan kişinin öğrenim durumunu, akademik veya idari kariyerini, istihdam durumunu olumsuz şekilde etkilediği,

2) İstenmeyen cinsel yaklaşımlar bir ödüllendirme veya misilleme, intikam alma aracı olarak kullanıldığı; sıklığı veya ağırlığı nedeniyle bazı cinsel içerikli yaklaşımların, kişinin öğrenim ya da çalışma ortamını ciddi şekilde bozduğu, düşmanca, aşağılayıcı ve saldırgan bir ortam yarattığı durumlarda, ivedi ve aktif davranır.

III.TANIMLAR  
 A.Cinsel Taciz                                                                                                      
                Cinsel taciz kişiyle vücut teması bulunmadan yapılan ve rızaya dayalı olmayan, cinsel içerikli söz, tavır veya diğer davranış biçimlerini içerir ve bir tek eylem cinsel taciz olarak değerlendirilebilir. “Süreklilik” önkoşul değildir.  Cinsel taciz, taciz niteliğindeki hareketlerin yoğunluğuna ve niteliğine göre; basit taciz, sürekli taciz ve ağır taciz olmak üzere üçe ayrılır.
1) Basit taciz: Tehdit, şantaj ya da hakaret unsuru taşımayan, ancak rahatsız edici, istenilmeyen durumlardır.
2) Sürekli Taciz: Basit tacizin, uyarılara rağmen sürekli yapılması halinde söz konusu olur.  
3) Ağır Taciz: Tehdit, şantaj ya da hakaret ve benzeri fiillerle ortaya çıkan ve kişinin davranışlarını kontrol etmeye yönelik hareketlerdir. 
B.Cinsel Saldırı      
                Cinsel saldırı, rızaya dayalı olmayan cinsel davranışlarla bir kimsenin vücut dokunulmazlığının ihlal edilmesidir. Bu tür cinsel saldırı örnekleri arasında; durumun özelliklerine göre sarılmak, ellemek, okşamak, dokunmak sayılabilir.  
C.Cinsel İstismar  
                 18 yaşından küçüklere karşı gerçekleştirilen cinsel saldırı ve cinsel taciz eylemleri “çocuğun cinsel istismarı” olarak değerlendirilir.  
 Ç.Misilleme  
                  Cinsel veya duygusal amaçlı girişim ve teklifleri reddetmesi ya da tacize uğradığını düşünerek şikâyet etme yoluna gitmek istemesi/gitmesi nedeniyle, örtülü olarak veya açıkça kişinin iş veya eğitim yaşamının intikam amacıyla zorlaştırılması da bir taciz türü olarak değerlendirilir.  

IV.ONARICI ADALET       
                   Onarıcı adalet mağdurun ihtiyaçlarını tam olarak anlamaya yönelik olup, bulunacak çözümlere mağdurun yanında çevresi ve tacizde bulunduğu iddia edilen kişi ve onun çevresini de sürece dahil ederek ulaşılmasını hedefler. Onarıcı adalet, kesinlikle arabuluculuk veya uzlaştırma demek değildir.        
 
V.İLKELER  
 1.Gizlilik İlkesi     
                Üniversite, cinsel taciz iddialarının ele alınmasında tüm aşamalarda başvuru sahibi kişi ve şikâyet edilen kişinin özel hayatlarının gizliliği ilkesine uygun davranacaktır. Gizlilik ilkesi, özellikle cinsel taciz iddialarının, ihtilaf halindeki kişilerin özel yaşamlarıyla ilgili ayrıntıların sosyal ortama taşınmadan çözüme kavuşturulabilmesi açısından da önem taşımaktadır.   
 2.Özen Gösterme İlkesi     
                Üniversite, cinsel taciz iddiaları karşısında, tacize uğrayanın tekrar mağdur edilmesine yol açabilecek ve tarafların insan onurunu zedeleyebilecek her türlü davranıştan kaçınmak ve bu tür davranışların ortaya çıkmasını önlemek hususlarında dikkat ve özeni gösterir. Özellikle cinsel taciz ve saldırı iddialarıyla ilgili başvuru sürecinde bu ilke, mağdurun tekrar mağdur edilmemesini sağlamaya yöneliktir. 
 3. Güven İlkesi                                                                                                                                                                                  Üniversite, gizlilik ve özen gösterme ilkelerine riayet ederek, tarafların güven duygusunu zedelemeyecek şekilde davranacaktır. 

VI. BEYAN VE DELİLLENDİRME  
 Cinsel taciz çoğu zaman iki kişi arasında geçen ve kanıtlaması zor olan bir olgudur ki bu durum, tacize uğrayanlarI suskun kalmaya itmekte ve dolayısıyla tacize uygun bir ortam yaratmaktadır. Bu belgeyle getirilen önleme mekanizmaları, açık kanıtların olmadığı durumlarda da tacizin doğasına, olayın bağlamına ve kişilere dair bir akıl yürütmeyle olayın niteliğini anlama ilkesiyle işleyecektir. Ancak idari ve adli soruşturma süreçlerinde delillerin yetersiz olması nedeniyle oluşacak şüphe, sanık lehine yorumlandığından tacize uğrayan kişilerin soruşturmada delil olarak kullanılabilecek değişik türden materyalleri hukuka uygun olmak koşuluyla toplama ve saklama konusunda hassas davranmaları önemlidir.  
Birime yapılan başvurular sonrası işletilen süreçte iddia sahibinin kasıtlı olarak yalan söylediğinin ve yanlış beyanlarda bulunduğunun hiç bir şüpheye yer bırakmayacak şekilde kesin olarak anlaşıldığı durumlarda disiplin yaptırımı uygulanacaktır. Bu politika belgesi, üniversitenin tüm bileşenlerini cinsel taciz iddiaları üzerinden duygusal ve diğer kişisel hesaplaşmaların görülmemesi konusunda uyarır.  

VII. CİNSEL SALDIRIYA VE CİNSEL TACİZE MARUZ KALDIĞINI DÜŞÜNEN KİŞİNİN ALABİLECEĞİ ÖNLEMLER  
 1) Cinsel Tacize ve Cinsel Saldırıya Karşı Politika Belgesini okumak               
2) Cinsel saldırıya açık olabileceğini düşündüğü ortamlardan ve kişilerden uzak durmak               
3) Saldırısına maruz kaldığı kişiyi açık bir şekilde uyarmak, devam etmesi durumunda da resmi girişimde bulunulacağını bildirmek  
4) İlk andan itibaren, soruşturmada delil olarak kullanılabilecek ne tür materyal varsa toplamak, delilleri saklamak,
5) Destek almak ve haklarını öğrenmek maksadıyla Cinsel Tacize ve Cinsel Saldırıya Karşı Destek Birimine başvurmak  
6) Akademik danışmana, üniversitenin idari makamlarına başvurmak                 
7) Önleme ve korunma için emniyet birimlerine veya savcılığa başvurmak.                     

VIII. RAHATSIZ EDİCİ DAVRANIŞLARDA BULUNDUĞUNU FARKEDEN KİŞİYE ÖNERİLER  
 1) Cinsel Tacize ve Cinsel Saldırıya Karşı Politika Belgesini okumak,            
2) Başkalarının isteklerine karşı duyarlı davranmak ve cinsel yaklaşımlarda karşı tarafın rızasının olup olmadığı konusunda emin olmak, 
3) Davranışın rahatsız edici olduğunu fark eder etmez özür dilemek, oluşan rahatsızlığı önemsiz saymamak veya görmezden gelmemek, 
4) Davranışıyla rahatsız ettiğini düşündüğü kişiyi tedirgin edecek tavırlardan uzak durmak,           
5) Rahatsız olan kişinin üstü konumundaysa o kişiyle ilgili yetkilerini başka birine devretmek,      
6) Bilgi almak için Cinsel Tacize ve Cinsel Saldırıya Karşı Destek Birimi’ne başvurmak.  

Bu Belge ile Bayburt Üniversitesi, yukarıda açıklanan amaç, ilke ve öneriler çerçevesinde, cinsel taciz ve cinsel saldırı konusunda farkındalığının artması ve bu tür olayların engellenmesi için çaba göstermeye, bu tür iddialar ve şikâyetler söz konusu olduğunda etkin bir soruşturma ve yaptırım mekanizması işletmeye hazır olduğunu,  kamuoyuna duyurur.